Urząd pracy to jednostka, w której osoby niezatrudnione nabywają status bezrobotnych. Aby go otrzymać i móc korzystać z usług instytucji urzędowej, należy spełnić szereg wymagań. Podstawę do nich stanowi polskie prawodawstwo, przede wszystkim Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Podstawowym i logicznym obowiązkiem w procesie nabywania statusu osoby bezrobotnej jest brak zatrudnienia. Urząd pracy pojęcie niezatrudnienia rozumie jako brak stosunku pracy wyrażany w formie umowy. Dotyczy to zarówno umów cywilnoprawnych, jak i umów zleceń, o dzieło, pomocy przy zbiorach itp. Ponadto osoba starająca się o status bezrobotnego nie może uczestniczyć w pracach świadczonych na rzecz spółek kół rolniczych. Wykluczone są również przychody z działalności gospodarczej, wynajmu nieruchomości bądź uprawy rolnej.
Status osoby bezrobotnej może nabyć osoba wykazująca gotowość do pracy. Przejawia się ona przede wszystkim w predyspozycjach zdrowotnych do pracy oraz możliwościach zatrudnienia w pełnym wymiarze godzin. Wykluczające mogą być w tym przypadku świadczenia rehabilitacyjne bądź zasiłki chorobowe wyraźnie wskazujące na problemy ze zdrowiem. Ponadto, osoba bezrobotna musi mieć skończone 18 lat, jednak nie może mieć więcej niż 60. Ważny jest również status osoby nieukaranej pozbawieniem wolności lub tymczasowym aresztem.
By móc nabyć status osoby bezrobotnej nie możemy pobierać świadczeń dodatkowych o charakterze finansowym. Dlatego wykluczone jest posiadanie praw do zapomóg, zasiłków, rent i emerytur. Dotyczy to w szczególności świadczeń mających związek z macierzyństwem oraz chorobą, a także wcześniejszym przejściem na emeryturę bądź rentę.
