Księgi wieczyste to dokumenty, w których zapisane są wszystkie najważniejsze informacje dotyczące danej nieruchomości. Osoby zainteresowane nabyciem mieszkania, domu lub działki, powinny dążyć do tego, by przed transakcją zweryfikować aktualny stan prawny nieruchomości - zrobią to m.in. poprzez sprawdzenie księgi wieczystej. Wyjaśniamy, jak uzyskać do niej wgląd.
Księgą wieczystą nazywa się publiczny rejestr, który ujawnia stan prawny danej nieruchomości - lokalu, budynku lub gruntu. Znaleźć tam można wszelkie informacje o nieruchomości i jej właścicielu, łącznie z ustanowionymi na niej ewentualnymi obciążeniami i ograniczeniami. Dokumenty zakładane i prowadzone są w formie elektronicznej przez wydziały sądów rejonowych, właściwych dla miejsca położenia nieruchomości. Ponieważ są to "elektroniczne księgi wieczyste" z ich treścią można się zapoznać online, za pośrednictwem strony internetowej prowadzonej przez Ministerstwo Sprawiedliwości (Ekw.ms.gov.pl). Zgodnie z zasadą jawności ksiąg wieczystych, wgląd do dokumentu ma każdy, kto zna jego numer.
Numer księgi wieczystej to kombinacja liter i cyfr połączonych ze sobą według schematu XXXX/XXXXXXXX/X. Pierwsze cztery znaki wskazują, który sąd rejonowy prowadzi dokument. Dla przykładu, kod KR1P oznacza Wydział Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórza. Numer KW powinien nam udostępnić sprzedawca nieruchomości. Można go również pozyskać na własną rękę z pomocą internetowych wyszukiwarek, są to jednak usługi płatne.
Posiadając numer KW należy wejść na wspomnianą już stronę Ekw.ms.gov.pl i tam postępując zgodnie z instrukcją pobrać dokument do wglądu. To najszybszy i najwygodniejszy sposób. Można również udać się osobiście do sądu i tam na miejscu otrzymać dostęp do wskazanej księgi. Samo przeglądanie dokumentu jest darmowe, cennik obowiązuje w przypadku chęci uzyskania odpisu lub wyciągu z księgi wieczystej.
Szczegółowe informacje o księgach wieczystych oraz poradach jej dotyczących (np. jak uzyskać odpis dokumentu, jak dokonać wykreślenia hipoteki itp.) można znaleźć na stronie Ksiegawieczysta.net.
Księga wieczysta składa się z czterech działów. Do każdego z nich przypisany jest ustawowo konkretny zakres informacji. Dzięki temu dokument łatwiej jest przeglądać. Strukturę księgi stanowią zatem:
Najczęściej zapoznajemy się z wpisami zawartymi w księdze wieczystej przed zakupem nieruchomości na rynku wtórnym (np. by upewnić się, kto jest jej aktualnym właścicielem), zbyciem nieruchomości (inwestor oczekuje informacji z ksiąg, aby sprawdzić jej stan prawny), dziedziczeniem nieruchomości (np. w celu identyfikacji ewentualnych obciążeń), w sytuacji potrzeby zweryfikowania stanu prawnego nieruchomości (np. sporządzanie umowy najmu, rozstrzyganie sporów sądowych czy wykonywanie innych czynności prawnych związanych z nieruchomością), a także, kiedy właściciel decyduje się na kredyt hipoteczny (instytucja udzielająca kredytu bada sytuację prawną nieruchomości, by ocenić , czy jest to wystarczające zabezpieczenie).
