Jak odnaleźć siebie na nowo, czyli sposoby radzenia sobie z życiowym kryzysem

Kryzysy są nieodłącznym elementem egzystencji. Sytuacje kryzysowe mogą przydarzyć się każdemu na dowolnym etapie życia. Mogą pojawić się pojedynczo lub następować kolejno po sobie, a wówczas ich konsekwencje ulegają spotęgowaniu. Kryzysy życiowe pojawiają się w wyniku nagłych zmian w życiu osobistym lub zawodowym, śmierci bliskiej osoby, rozpadu związku, utraty pracy czy też poczucia utraty sensu w życiu. W takich momentach łatwo jest doświadczyć przytłoczenia, bezradności, a nawet depresji. Odnalezienie siebie na nowo w obliczu kryzysu staje się nie tylko wyzwaniem, ale i koniecznością, aby móc iść naprzód. Zamiast traktować sytuacje kryzysowe wyłącznie jako źródło cierpienia, warto pomyśleć o nich jako o zapowiedzi czegoś nowego. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, jak radzić sobie w obliczu życiowego kryzysu. 

Czym jest kryzys życiowy? 

Kryzys to przejściowy stan nierównowagi wewnętrznej spowodowany krytycznymi wydarzeniami bądź wydarzeniami życiowymi, wymagającymi istotnych zmian czy rozstrzygnięć. Może w znacznym stopniu generować trudne emocje i długotrwale wpływać na samopoczucie osoby, która go doświadcza. Kryzys uniemożliwia realizację potrzeb i celów życiowych oraz przebiega fazowo.

Rodzaje kryzysów życiowych

Nie ma jednej klasyfikacji kryzysów, można jednak je nieco uporządkować. W zależności od typu sytuacji, jej przebiegu oraz okoliczności można wyróżnić: 

Kryzysy sytuacyjne (losowe czy incydentalne) - wywoływane są niespodziewanymi, nieoczekiwanymi wydarzeniami, które zagrażają zdrowiu, życiu, poczuciu bezpieczeństwa, tożsamości. Są nieprzewidywalne, nagłe, charakteryzują się często szokującym charakterem, intensywnością i katastroficznością. Przykłady kryzysów sytuacyjnych to śmierć bliskiej osoby, utrata pracy, diagnoza poważnej choroby, nagłe inwalidztwo, odkrycie zdrady partnera. 

Kryzysy egzystencjalne - wiążą się z wewnętrznymi konfliktami, pytaniami o cel i sens życia oraz lękami przed wyzwaniami, które stawia życie, np. brak poczucia sensu i celu życia. 

Kryzysy środowiskowe - są skutkiem zjawisk naturalnych, zdarzeń o pochodzeniu biologicznym, wydarzeń o podłożu politycznym lub ciężkiej zapaści gospodarczej.  

Kryzysy przemiany - stanowią nieodłączna część ludzkiego życia, wiążą się z podstawowymi wydarzeniami życiowymi, takimi jak zawarcie małżeństwa, urodzenie dziecka, dorastanie, opuszczenie domu, przejście na emeryturę. Są spodziewane i nawet pożądane, ale zawsze towarzyszy im poczucie utraty czegoś, jakaś zmiana, podejmowanie nowych ról i zadań. 

Kryzysy chroniczne - ludzie, którzy je doświadczają, cechują się wycofaniem, biernością, bezradnością, brakiem motywacji do zmian, niepodejmowaniem odpowiedzialności, postawą unikania, lękiem przed kontaktami społecznymi, obniżeniem nastroju, licznymi dolegliwościami somatycznymi oraz tendencją do użalania się nad sobą. 

Jak radzić sobie z życiowym kryzysem?

Kiedy ludzie doświadczają kryzysu, mogą różnie na niego reagować. Zwykle sytuacji kryzysowej towarzyszą bardzo intensywne reakcje emocjonalne, takie jak utrzymujące się poczucie zagrożenia, utrata kontroli, poczucie osamotnienia, niezrozumienie przez otoczenie, przygnębienie, apatia, lęk, frustracja, dezorientacja, poczucie bezradności. 

Nie ma jednej sprawdzonej strategii postępowania w sytuacji kryzysowej. Każdy kryzys jest inny, więc może wymagać odmiennego postępowania. Jednak dzięki przestrzeganiu kilku ważnych zasad można zdobyć wiedzę i umiejętności, które pozwolą skutecznie identyfikować pierwsze symptomy kryzysy oraz podejmować efektywne działania mające na celu zapobieganie jego szkodliwym skutkom: 

Akceptacja sytuacji 

Pierwszym krokiem w radzeniu sobie z kryzysem jest akceptacja aktualnej sytuacji. Zrozumienie, że kryzys jest normalnym zjawiskiem w życiu człowieka i może spotkać każdego, może pomóc zmniejszyć nieprzyjemne uczucia, takie jak złość, frustracja, poczucie beznadziejności i otworzyć drogę do dalszego działania. Akceptacja nie oznacza rezygnacji, lecz uznania rzeczywistości, co jest kluczowe do podjęcia kolejnych kroków. 

Jeśli chcesz pogłębić swoją wiedzę na temat technik akceptacji i radzenia sobie ze stresem, który jest nieodłącznym elementem każdego kryzysu, zapoznaj się z ofertą szkoleń z radzenia sobie ze stresem. 

Poszukaj wsparcia 

W przejściu przez kryzys życiowy nieoceniona może okazać się rozmowa. Powiedz o tym, co aktualnie przeżywasz i co czujesz komuś bliskiemu lub psychoterapeucie podczas indywidualnych sesji. Nie bój się przyznać przed innymi, że jest Ci trudno. Dzielenie się swoimi obawami i uczuciami z osobami, które mogą zaoferować swoje wsparcie, zrozumienie i empatię, pomaga łagodzić ból i buduje poczucie przynależności. 

Zadbaj o siebie

W obliczu kryzysu życiowego nie rezygnuj z troski i dbania o siebie. Pielęgnowanie swojego zdrowia fizycznego i psychicznego jest kluczowe dla dobrego samopoczucia. Postaw na aktywność fizyczną, znajdź czas na relaks, pamiętaj o odpowiedniej ilości snu, zacznij uprawiać medytację i jogę. Znajdź również czas na działania, które sprawiają Ci radość i pomagają oderwać się od codziennych problemów - może to być czytanie książek, słuchanie muzyki, spędzanie czasu na łonie natury czy uprawianie hobby. Pamiętaj, że dbanie o siebie to nie luksus, ale konieczność, która umożliwia Ci stawienie czoła wyzwaniom i odnalezienie wewnętrznej siły potrzebnej do pokonania kryzysu.

Ustalenie celów 

Ustalanie małych, realistycznych celów może pomóc w przywróceniu poczucia kontroli nad swoim życiem. Ważne jest, aby cele były dostosowane do aktualnych możliwości i sytuacji życiowej, co zwiększa szansę na sukces. Każdy krok w kierunku celu zasługuje na uznanie, ponieważ buduje pewność siebie i utwierdza w przekonaniu, że postęp jest możliwy. Małe nagrody za osiągnięcia mogą dodatkowo zwiększyć motywację do dalszej pracy nad sobą.

Rozważnie podchodź do kontaktów z innymi osobami

Otaczaj się tylko takimi ludźmi, którzy pozytywnie wpływają na Twoje samopoczucie. Wyeliminuj osoby toksyczne ze swojego otoczenia, które wzbudzają silne, często negatywne emocje. Kiedy toksyczna osoba zabiera wszystko, co w Tobie najlepsze, może się okazać, że przestajesz kontrolować własne emocje. 

Kryzys osobisty może być początkiem czegoś dobrego 

Choć zapewne trudno w to uwierzyć kryzys może być zjawiskiem prowadzącym do pozytywnych zmian i rozwoju. Każda sytuacja kryzysowa to pewnego rodzaju lekcja, z której należy wyciągnąć wnioski. Pokazuje, jak radzić sobie ze sobą i z własnymi emocjami. Kryzysy bywają bardzo często także bodźcem do zmian. To właśnie dzięki nim zaczynamy dokonywać w naszym dotychczasowym życiu modyfikacji. 

Więcej na temat kryzysu osobistego przeczytasz w artykule: Jak odbudować siebie po przejściu przez kryzys osobisty? na blogu Twoje Motywacje - firmy szkoleniowej działającej na terenie Krakowa i Katowic.