Tu umarli uczą żywych. ANS w Nowym Sączu przyjmie zwłoki od świadomych donatorów

W lipcu ubiegłego roku Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu uruchomiła „Program świadomej donacji zwłok”. Jego celem jest pozyskiwanie świadomych ofiarodawców swojego ciała, którzy jeszcze za życia zadeklarują przekazanie swojego ciała po śmierci do celów dydaktycznych oraz naukowych studentom oraz pracownikom ANS w Nowym Sączu. Podobne programy w całej Polsce wprowadziło większość uczelni medycznych i w wielu miastach uruchomienie programu już się sprawdziło.    
 

Pod koniec września 2024 roku został uroczyście otwarty Zakład Anatomii Wydziału Lekarskiego i Nauk o Zdrowiu Akademii Nauk Stosowanych w Nowym Sączu, w którym jak głosi łacińska maksyma „Hic mortui docent vivos” – tu umarli uczą żywych.

Zajęcia w prosektorium stanowią jeden z kluczowych elementów kształcenia studentów kierunków medycznych. Są one częścią programu nauczania w ramach przedmiotów takich jak: anatomia człowieka, histologia czy patomorfologia. Ich celem jest zapewnienie studentom bezpośredniego kontaktu z materiałem, preparatami anatomicznym, umożliwienie dogłębnego zrozumienia budowy człowieka oraz rozwijanie umiejętności praktycznych i poznawczych niezbędnych w przyszłej pracy zawodowej. W prosektorium ANS w Nowym Sączu wiedzę anatomiczną będą zdobywali i zgłębiali studenci kierunków: lekarskiego, pielęgniarstwa, ratownictwa medycznego oraz fizjoterapii. 

Kontakt ze zwłokami wymaga od studentów wyjątkowej wrażliwości, zrozumienia i szacunku wobec ciała ludzkiego, które stało się elementem edukacji, ale także skłania do zadumy nad ulotnością życia, istotą człowieczeństwa i rolą lekarza, pielęgniarki czy ratownika medycznego w procesie leczenia, pomagania czy ratowania człowieka zarówno w zdrowiu, jak i w jego ostatnich chwilach życia.

– zaznacza dr Urszula Cisoń-Apanasewicz, Prodziekan Wydziału Lekarskiego i Nauk o Zdrowiu.

Zajęcia w prosektorium uczą, że każdy człowiek jest inny, a zgłębianie wiedzy anatomicznej na preparatach anatomicznych nie powoduje cierpienia, ponieważ zmarłemu nie można zaszkodzić, sprawić bólu, ale można dzięki tym zajęciom przygotować się lepiej do wykonywania w przyszłości zawodów medycznych.  Donator czyli ofiarodawca ciała staje się „nauczycielem” młodych adeptów sztuki medycznej.

Program świadomej donacji zwłok ANS w Nowym Sączu

Jak zostać donatorem?

Zaplanuj przyszłość z wyprzedzeniem

Donacja to dar, który:

► przyczyni się do rozwoju opieki zdrowotnej dla przyszłych pokoleń,
► wspiera naukę i badania w zakresie nauk medycznych,
► zmniejszy obciążenie finansowe rodziny zmarłego,
► pozwoli na godny, uroczysty pochówek osób, które nie mogą liczyć na rodzinę i inne osoby w tym  zakresie,
► zapewni bezpłatny pochówek, z uwzględnieniem woli donatora, z uroczystym pożegnaniem, w którym uczestniczyć będzie społeczność akademicka oraz inne osoby wskazane przez donatora.

Jak przystąpić do Programu świadomej donacji zwłok?

1. Pobierz ze strony uczelni, wydrukuj i wypełnij dokument Akt Przekazania Zwłok. Jeżeli nie masz takiej możliwości, prosimy o kontakt telefoniczny 18 547 56 60.
2. Potwierdź u notariusza wiarygodność podpisu.
3. Wyślij oryginał dokumentu Aktu Przekazania Zwłok do uczelni na adres: Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu ul. Staszica 1, 33–300 Nowy Sącz.
4. Po otrzymaniu i zarejestrowaniu aktu przekazania zwłok, uczelnia wydaje donatorowi potwierdzenie rejestracji do niniejszego Programu.

Akt przekazania zwłok jest dobrowolny i nieodpłatny, nie może być źródłem żadnych korzyści majątkowych, ani ich obietnicy dla donatora oraz osób wykonujących jego wolę po śmierci. Uczelnia ponosi koszt transportu zwłok z terenu Rzeczpospolitej Polskiej do Uczelni, jak również koszty związane z kremacją zwłok i pochówkiem.

Co dalej dzieje się ze zwłokami? 

Kiedy donator umiera, jego ciało trafia do prosektorium, gdzie wykwalifikowany personel konserwuje i przygotowuje z niego preparaty anatomiczne. To na nich po zakonserwowaniu ćwiczą studenci. 

Praca ze zwłokami podczas zajęć opiera się na szczegółowo określonych zasadach etycznych, które mają na celu ochronę godności osoby zmarłej. Kluczowe wartości i normy, których przestrzeganie jest obligatoryjne.

Szacunek wobec zwłok i refleksja nad śmiercią są fundamentem zajęć w prosektorium. To doświadczenie, które uczy nie tylko anatomii, ale także pokory, empatii i zrozumienia dla kondycji ludzkiej. Dzięki temu studenci wychodzą z zajęć nie tylko bogatsi o wiedzę medyczną, ale również bardziej świadomi swojej przyszłej roli zawodowej (lekarz, pielęgniarka, ratownik medyczny), którzy towarzyszą pacjentom na wszystkich etapach życia.

Po upływie okresu sekcyjnego (kilka lat), obowiązek pochowania zwłok donatora spoczywa na Akademii Nauk Stosowanych w Nowym Sączu. Uczelnia zapewnia bezpłatny pochówek, z uwzględnieniem woli donatora, co do przyszłego pogrzebu i miejsca spoczynku. W uroczystym pożegnaniu uczestniczą studenci, pracownicy uczelni, władze uczelni oraz inne osoby wskazane przez ofiarodawcę. Uwzględnia się także wolę donatora, dotyczącą charakteru pogrzebu (świecki, religijny).

Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu dysponuje grobowcem na cmentarzu komunalnym „Gołąbkowice” znajdującym się w Nowym Sączu, gdzie mogą spocząć szczątki po uprzedniej ich kremacji. Donator może wskazać inne miejsce spoczynku, np. rodzinny grobowiec donatora (na terenie Rzeczpospolitej Polskiej).

Rodzina, bliscy bezpośrednio po śmierci donatora mogą zorganizować (na własny koszt) uroczystość upamiętniającą życie lub symboliczny pogrzeb donatora.

_{Materiał nadesłany}