Równo 80 lat temu rozpoczęła się II wojna światowa – największa wojna światowa w historii, trwająca od 1 września 1939 do 2 września 1945 (w Europie do 8/9 maja 1945). Jej teatr działań wojennych objął prawie całą Europę, wschodnią i południowo-wschodnią Azję, północną Afrykę, część Bliskiego Wschodu i wszystkie oceany. Niektóre epizody wojny rozgrywały się nawet w Arktyce i Ameryce Północnej.

1 września 1939 III Rzesza w porozumieniu ze ZSRR dokonała zbrojnej agresji na Polskę na całej długości granicy międzypaństwowej. Symbolicznymi miejscami rozpoczęcia wojny były nalot na Wieluń, przeprowadzony przez eskadrę 4 Floty Powietrznej feldmarszałka Wolframa von Richthofena, ostrzał Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte przez pancernik „Schleswig-Holstein” i Obrona Mostów Tczewskich. Agresja wzdłuż całej granicy niemiecko-polskiej nastąpiła zgodnie z dyrektywami „Fall Weiss”. 

17 września bez określonego w prawie międzynarodowym wypowiedzenia wojny zaatakowała Polskę również Armia Czerwona. Atak ten złamał polsko-sowiecki pakt o nieagresji z 1932 roku, który miał obowiązywać do 1945 roku, jednak nie wywołał ze strony rządu polskiego wypowiedzenia wojny. Związek Radziecki w nocie przedstawionej w nocy 17 września 1939 – już w chwili rozpoczęcia agresji – ambasadorowi RP w Moskwie, Wacławowi Grzybowskiemu, stwierdził jednostronnie zaprzestanie istnienia państwa polskiego. 

Dziś w 80 rocznicę wybuchu II wojny światowej w Gorlicach odbyły się okolicznościowe uroczystości związane z tym wydarzeniem. 

Gorlickie obchody rozpoczęły się o godzinie 11.30 uroczystą Msza Św. w intencji poległych na wszystkich frontach II wojny światowej, która została odprawiona w Bazylice Mniejszej pw. Narodzenia NMP. Następnie wszyscy uczestnicy przeszli na Miejsce Pamięci Narodowej, pod budynek "Sklarczykówki", gdzie w czasie II wojny światowej swoją siedzibę miało Gestapo.

Tutaj po uroczystym apelu nastąpiło złożenie wieńców i kwiatów oraz zniczy w hołdzie wszystkim tym, którzy zginęli w boju bądź zostali zamordowani w czasie działań wojennych.

OD REDAKCJI:

80 lat to tzw. "szmat czasu" i wiele rzeczy w tym czasie może ulec zapomnieniu. Trudno jednak zapomnieć o tak tragicznych wydarzeniach, jakie miały miejsce we wrześniu 1939 roku. Tym bardziej smutne jest to, że po mszy świętej na miejsce apelu dotarli niemal wyłącznie uczestniczący w uroczystościach goście i poczty sztandarowe. Mieszkańców Gorlic można by było policzyć dosłownie na palcach jednej ręki. Jeszcze smutniejszy był "mały epizod", którego świadkiem był autor niniejszych słów. Otóż w trakcie uroczystości obok miejsca apelu przechodziła grupka młodych mężczyzn, częściowo roznegliżowanych trzymających w rękach ręczniki sugerujące, że zapewne idą na basen bądź posiedzieć nad rzeką. Dwóch z nich miało na sobie tzw. "patriotyczne koszulki". Widząc zgromadzenie uczestniczące w apelu właśnie jeden z "dżentelmenów" w patriotycznej odzieży skwitował to słowami "...te patrz, jakiś festycz czy coś jest..." 

Zarówno im, jak i każdemu innemu dedykujemy wiersz, który także wybrzmiał dziś na zakończenie gorlickich uroczystości 

Pamiętajcie po wszystkie czasy, w całym kraju
Pamiętajcie o tych, co już powrotu nie mają
Pamiętajcie, nie płaczcie,

Zduście jęk w gardle na myśl o zbrodni

Pamięci tych, co padli, bądźcie ich godni,
Wieczyście godni.

Ludzie, dopóki serce jeszcze żywe
Zapamiętajcie, za jaką cenę zdobyto szczęśliwość
I dzieciom swoim opowiedzcie o nich by również pamiętały.
Nieście marzenia przez lata, po kraju

I w rzeczywistość wcielajcie

Lecz o tych, co już powrotu nie mają 
Zaklinam 
Pamiętajcie!