Uściańskie rydze na ministerialnej liście produktów regionalnych

Gmina Uście Gorlickie rydzem stoi! I wcale nie mamy tu na myśli faktu, że na czele gminy stoi RYDZanicz... Dymitr Rydzanicz, ale to, że rude kapelusze, szczególnie w wersji kiszonej są prawdziwym "ambasadorem" regionu na polskich stołach. Teraz produkt ten został wpisany na zacną listę Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Lasy Beskidu Niskiego od zawsze obfitowały w różne gatunki grzybów jadalnych. W zależności od rodzaju, grzyby nie tylko suszono i dodawano je np. do kapusty lub żuru, ale również gotowano i smażono na maśle. Często przyrządzano z nich również zupy. Początkowo rydze spożywano jedynie pieczone na ogniu, gotowane i smażone. W okresie międzywojennym zaczęto je marynować i kisić.

Teren gminy Uście Gorlickie jest obszarem, na którym rydze występują wyjątkowo obficie. Pierwsze pojawiają się już w lipcu lub sierpniu. Prawdziwe „rydzowe żniwa” występują w chłodne noce z dużą wilgotnością podłoża, które głównie przypadają na wrzesień, październik, a nawet listopad. Pierwsze przymrozki są zwiastunem najobfitszego wysypu rydzów.

Ze względu na swoje walory smakowe stanowią one bazę dla wielu dań chętnie przygotowywanych przez lokalną społeczność. Do najbardziej cenionych obecnie rydzowych specjałów należą: rydze pieczone na blasze, rydze smażone na maśle albo gęsim smalcu, marynowane z dodatkiem beskidzkiego miodu, rydze po łemkowsku (zwane też po cygańsku), żur na kiszonych rydzach z ziemniakami, pasta rydzowa, smalec z rydzami i wiele innych. Jednak prawdziwym specjałem, znanym od wielu dekad, są rydze kiszone.

Przepis na nie przekazywany jest wśród mieszkańców z pokolenia na pokolenie. Ci, którzy umieją kisić rydze i robią to co roku, opowiadają, że kisić nauczyli się od starszych pokoleń. W koloryt Beskidu Niskiego wpisane jest doroczne wydarzenie – „Święto Rydza”, odbywające się na przełomie września i października w Wysowej-Zdroju. Biorą w nim udział liczni miłośnicy grzybobrania, smakosze dań z rydzami, ale również wszyscy pragnący zapoznać się m.in. z historią tamtejszych uzdrowisk, sztuką ludową oraz tradycjami i zwyczajami ludności Beskidu Niskiego.

źródło: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

[ZT]5024[/ZT]